Ir a la página de inicio Visualizar mapa de cruceiros Cruceiros de A Coruña Cruceiros de Lugo Cruceiros de Ourense Cruceiros de Pontevedra

        Provincia: A Coruña

        Municipio: Dodro   Parroquia: San Xoán de Laíño

        Cruz de Avelán

        Coordenadas (WGS84):
        42°43'09.7"N 8°44'25.6"O  (42.7193482,-8.7404555)


Haz clic si quieres ver la zona en google-maps
También puedes ver el mapa más abajo
Cruceiro del tipo "Capeliña" o "Loreto" (en lugar de capitel hay una capillita con imágenes)Datado en...Cruceiro de anxiños / Cruceiro de angelitos



Cruceiros en Dodro
Cruceiros en Dodro


De Dodro - Trabajo propio, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=32774329

Cruceiros en Dodro Cruceiros en Dodro Cruceiros en Dodro
Fotos e datos: Xoán Xosé Vicente



Tamén chamado Cruceiro do Avelán ou Abelán.

Queda no “camiño sacramental”, tanto para ir á igrexa de San Xoán, que é actualmente a parroquial, como antes para a de San Xiao, por onde había que pasar cos defuntos das aldeas da Devesa, Bustelo e Teaio.

Consta de tres chanzos sobre o que se asenta un fuste voluminoso de sección cadrada no que se fixo unha especie de fornela que puido acoller algún tipo de imaxe. Neste fuste figura a data de construción -1672- xunto con unha longa inscrición que quedou partida pola pequena fornela. Sobre o capitel aséntase a capeliña ou fornela. O monumento remata coa cruz, asentada no teito da capela, sobre unha pequena base cúbica con adorno nas catro caras en zigzag.

É un dos cruceiros máis antigos de Galicia e actualmente celébrase unha romaría para celebrar o Día da Santa Cruz    

Cruceiros en Dodro

Nuestro agradecimiento a la Concellería de Cultura e Patrimonio del municipio de Dodro, por esta nueva aportación:
O Cruceiro do Abelán, segundo as últimas investigacións, caeu ao chan en novembro 1941 despois dun tremendo temporal e os veciños da Devesa dos Mouchos, despois dun ano, levantárono e cobraron do concello cincuenta pesetas a repartir entre todos. Está reflectido na acta do concello de Dodro de 8 de abril de 1942.
No punto 5 da orde do día di. “Acordar si se ha de levantar la Cruz del Abelán” e segue, “ Se acuerda que una comisión compuesta por el alcalde y dos concejales que el designe se constituyan junto a la Cruz del Abelán y vean lo que puedan costar las obras y lo que conviene hacer”
Mais adiante nun pleno “se acuerda gratificar a los vecinos del lugar de la Devesa con cincuenta pesetas por lo voluntariosos que estuvieron en levantar la secular Cruz del Abelán que había derribado el huracán último, hecho ocurrido en el mes de marzo, digo noviembre, de 1941.”
Cruceiros en Dodro Cruceiros en Dodro Cruceiros en Dodro
Cruceiros en Dodro Cruceiros en Dodro


Descrición en castellano
Description in English
Description in portugues
Glosario

Tipo de cruceiro: "de Capeliña" (en lugar de capitel teñen unha capela con imaxes dentro)

Cruz de sección cuadrangular, coas arestas rebaixadas (caveto). No anverso atópase a figura de Cristo crucificado, tres cravos, con coroa de espiñas, mans abertas, cabeza inclinada cara a dereita, cartel de INRI. O reverso da cruz non ten figuras

Capeliña

Fuste (varal, vara) de sección cadrada coas arestas rebaixadas (chafrán)

Non ten base

Plataforma de dous chanzos, de forma cuadrangular


        Más fotos e información



Cruceiro catalogado en el PXOM, ficha nº CR-01


Amplia información en la web obaixoulla.gal                                                                             

Cruceiro incluido en la obra "Cruceiros na provincia da Coruña", de Luis Martín Ruíz (Deputación da Coruña, 1999), con el número 34.02.2, Vol. II, pág. 771.

Más bibliografía después de los mapas




Cruceiro incluido en la obra "Cruces e cruceiros de ánimas de Galicia" de Estanislao Fernández de la Cigoña Nuñez. Editado por Asociación Galega para a Cultura e a Ecoloxía (AGCE). 1997, pág. 34, número 10.

El autor nos indica que en el varal hay una hornacina que pudo contener, en otros tiempos, un retablo de ánimas. Y también nos indica que falta la tapa del cajón para las limosnas.

Cruceiro incluido en la ponencia "CRUCEIROS DE ANXIÑOS OU CRUCEIROS DO LIMBO (I)" presentada por Xesús Antonio Gulías Lamas y publicada en el libro "Actas do V Congreso Galego de Cruceiros". Edita: Asociación Galega para a Cultura e a Ecoloxía, 2014. Pág. 156.

"Crus de Abelán ou Dabelán" incluido en el trabajo "OS CRUCEIROS DE CAPELA: CONCELLO DE DODRO" de Clodio González Pérez. Publicado en el Anuario Brigantino número 24, 2001. Pág. 450

El autor, entre otros datos, nos indica: "Cómpre subliñar, por ser único en cantos levamos estudiado polo de agora, o feito de que nas catro caras da pedra inferior do fuste teña como ornamento unha especie de fornela labrada en baixorrelevo, co lado superior redondeado."

Puede verse completo el número 23 de esta revista en este enlace

Cruceiro incluido en la obra "ESMOLEIROS E PETOS DE ÁNIMAS DA PROVINCIA DA CORUÑA", de Estanislao Fernández de la Cigoña e Núñez, IR INDO EDICIÓNS, S.A., 1998, págs. 54-55

Cruceiro incluido en la obra "Patrimonio etnográfico do Concello de Dodro. Hórreos, cruceiros, pombais e reloxos de sol", de Beatriz Pereiras Magariños. Editado por: Deputación da Coruña, 2021. Pág 65

La autora relaciona el cruceiro con visiones de la Santa Compaña. Único cruceiro de capeliña del municipio

Comment Form is loading comments...