Provincia: A Coruña Municipio: Dodro Parroquia: San Xoán de Laíño Cruz de Avelán
Coordenadas (WGS84):
|
||
De Dodro - Trabajo propio, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=32774329 | |||
|
|||
Fotos e datos: Xoán Xosé Vicente | |||
Tamén
chamado Cruceiro do Avelán ou Abelán.
Queda no “camiño sacramental”, tanto para ir á igrexa de San Xoán, que é actualmente a parroquial, como antes para a de San Xiao, por onde había que pasar cos defuntos das aldeas da Devesa, Bustelo e Teaio. Consta de tres chanzos sobre o que se asenta un fuste voluminoso de sección cadrada no que se fixo unha especie de fornela que puido acoller algún tipo de imaxe. Neste fuste figura a data de construción -1672- xunto con unha longa inscrición que quedou partida pola pequena fornela. Sobre o capitel aséntase a capeliña ou fornela. O monumento remata coa cruz, asentada no teito da capela, sobre unha pequena base cúbica con adorno nas catro caras en zigzag. É un
dos cruceiros
máis antigos de Galicia e actualmente celébrase
unha
romaría para celebrar o Día da Santa
Cruz
|
|||
|
|||
Nuestro agradecimiento a la Concellería de Cultura e Patrimonio del municipio de Dodro, por esta nueva aportación: | |||
O Cruceiro do
Abelán, segundo as últimas
investigacións, caeu ao chan en novembro 1941 despois dun
tremendo temporal e os veciños da Devesa dos Mouchos,
despois dun ano, levantárono e cobraron do concello
cincuenta pesetas a repartir entre todos. Está reflectido na
acta do concello de Dodro de 8 de abril de 1942. No punto 5 da orde do día di. “Acordar si se ha de levantar la Cruz del Abelán” e segue, “ Se acuerda que una comisión compuesta por el alcalde y dos concejales que el designe se constituyan junto a la Cruz del Abelán y vean lo que puedan costar las obras y lo que conviene hacer” Mais adiante nun pleno “se acuerda gratificar a los vecinos del lugar de la Devesa con cincuenta pesetas por lo voluntariosos que estuvieron en levantar la secular Cruz del Abelán que había derribado el huracán último, hecho ocurrido en el mes de marzo, digo noviembre, de 1941.” |
|||
Tipo de cruceiro: "de Capeliña" (en lugar de capitel teñen unha capela con imaxes dentro) Cruz de sección cuadrangular, coas arestas rebaixadas (caveto). No anverso atópase a figura de Cristo crucificado, tres cravos, con coroa de espiñas, mans abertas, cabeza inclinada cara a dereita, cartel de INRI. O reverso da cruz non ten figuras Capeliña Fuste (varal, vara) de sección cadrada coas arestas rebaixadas (chafrán) Non ten base Plataforma de dous chanzos, de forma cuadrangular |
Cruceiro catalogado en el PXOM, ficha nº CR-01 |
Amplia información en la web obaixoulla.gal |
Cruceiro
incluido en la obra "Cruceiros na provincia da Coruña", de
Luis
Martín Ruíz (Deputación da
Coruña, 1999),
con el número 34.02.2, Vol. II, pág. 771. |
Más bibliografía después de los mapas |
"Crus de
Abelán ou
Dabelán"
incluido en el trabajo "OS CRUCEIROS DE CAPELA: CONCELLO DE DODRO" de
Clodio González Pérez. Publicado
en
el Anuario Brigantino número 24, 2001. Pág. 450 El autor, entre otros datos, nos indica: "Cómpre subliñar, por ser único en cantos levamos estudiado polo de agora, o feito de que nas catro caras da pedra inferior do fuste teña como ornamento unha especie de fornela labrada en baixorrelevo, co lado superior redondeado." Puede verse completo el número 23 de esta revista en este enlace |
Cruceiro
incluido en la obra "ESMOLEIROS E PETOS DE ÁNIMAS DA PROVINCIA
DA CORUÑA", de Estanislao Fernández de la Cigoña e
Núñez, IR INDO EDICIÓNS, S.A., 1998, págs.
54-55 |
Comment
Form
is loading comments...
|
|