Ir a la página de inicio Visualizar mapa de cruceiros Cruceiros de A Coruña Cruceiros de Lugo Cruceiros de Ourense Cruceiros de Pontevedra

        Provincia: Pontevedra

        Municipio: Gondomar   Parroquia: Donas (Santa Baia)

        S. Cibrán de Donas 

        Coordenadas (WGS84):
        42°04'42.9"N 8°47'35.1"O  (42.0785718,-8.7930825)


Haz clic si quieres ver la zona en google-maps
También puedes ver el mapa más abajo
Cruceiro del tipo "Crucifijo" (con la imagen de Cristo en el anverso de la Cruz)

Cruceiros en Gondomar
Cruceiros en Gondomar
Cruceiros en Gondomar
Cruceiros en Gondomar

"Cruceiro de S. Cibrán, Donas, Gondomar" por HombreDHojalata. - Obra propia.. Baixo a licenza CC BY-SA 3.0 a través de Wikimedia Commons. Foto de Santiago Martín


Cruceiros en Gondomar Cruceiros en Gondomar Cruceiros en Gondomar

Cruceiros en Gondomar Cruceiros en Gondomar
Fotos: Óscar Franco

        Más información en Patrimonio Galego.net   



Descrición en castellano
Description in English
Description in portugues
Glosario

Tipo de cruceiro: "de Crucifixo" (coa imaxe de Cristo na Cruz)

Cruz de sección cuadrangular, con remates florenzados. No anverso atópase a figura de Cristo crucificado, tres cravos, o pe dereito monta sobre o esquerdo, cartel de INRI. No reverso figura a Virxe dolorosa

Capitel cilíndrico, con molduras

Fuste (vara/varal) de sección circular

Base circular

Plataforma de catro chanzos, de forma circular



Cruceiro catalogado en el PXOM

Cruceiro incluido en la obra "ARQUITECTURA DE INTERMEDIACIÓN NO VAL DE MIÑOR. CRUCEIROS E PETOS DE ÁNIMAS", de Antonio Soliño Troncoso y María Xosé Pérez González. Instituto de Estudos Miñoranos, 2019, pags 272-277


Parte del texto contenido en esta obra:

DATACIÓN
Este monumento ten notables paralelos tipolóxicos co cruceiro situado no barrio de igual nome desta parroquia. Non obstante as caracteristicas que definen o seu estilo e a técnica ou mestria de execución lévanosa a pensar que deberon ser creados por distinta man. Este de San Cibrán é máis depurado no estilo, acentúa mais o xesto e presenta unha caracterización que entendemos como máis perfeccionada, reelaborada, polo que, pensamos, debe ser posterior ao monumento existente onde din "O Cruceiro"

CONSERVACIÓN
O Cristo ten rota a man dereita. Tamén presenta danos a cartela da cruz, o colar e unha das uñas do brazo esquerdo da cruz vista polo extradorso. Como tantas veces, foi sometido a operacións de limpeza utilizando métodos impropios, moi abrasivos.

COMENTARIOS E LENDAS
Visitado o 4 de abril de 2007.
O cruceiro non presenta inscrición ningunha. O seu ámbito inmediato non hai moitos anos que foi escavado e como consecuencia diso quedou ao descuberto a plataforma. Na mesma data pavimentouse de pedra a contorna.
Ata el chega a procesión de Corpus Christi. Ese mesmo día ante este, dende hai aproximadamente uns dez anos, realízase unha alfombra floral co fin de embelecer a cerimonia. Tamén o rodean as procesións realizadas na honra da Virxe da Concepción, no mes de Maio, e na honra a San Cibrán, no mes de Setembro.
En relación con este cruceiro temos dous relatos de "sinais antes de morrer" ou "morte prevista", que nos foron contadas por quen as xentes do rural chaman "un corpo aberto". O primeiro deles narráronnolo do seguinte xeito:

Tocaba regar nas leiras que tiñamos á outra banda da ermida. Carguei o legón ao lombo -di Consuelo- e empecei a camiñar cara a elas, pero ao chegar á altura do cruceiro alguén, polas costas, empezou a tirarme do blusón. Dei a volta e non encontrei a ninguén. Continuei camiñando pero seguia a notarme presa. Entón sinto como dentro do peito se me acelera o corazon, volvo mirar tras min e sigo a non atopar quen me prende. Chego á altura da ermida cando o medo ne tina a punto do desfalecemento. Pásoa e sóltanme. Unha vez rematadas as tarefas da rega, e ainda un pouco asustada, volvo con paso rápido á casa. Ao dia seguinte erguinme cedo e, cando ía polo carreiro a outra leira mais pequenota, ao cruzarme cunhas mulleres coñecidas do meu barrio contáronme que a noitina pasada morrera o vecino Manuel da Xesteira. Non puido comigo e levouno a el.

Segundo relato, relativo a un acontecemento sucedido, di, hai máis de cincuenta anos:

Era noite, Consuelo xa estaba na cama. Andaban con arranxos na casa e o tabique de madeira que separaba o seu cuarto da sala ainda no tiña colocada a porta. Sucedialle o mesmo ao cuarto da súa nai, que, colocado a carón deste, tamén miraba para a sala.
De súpeto Consuelo non dá crédito ao que mira na sala, resiste un anaco ata perdelo de vista e angustiada xeme:
Madre, itemos un home na casa!
Si filla, durme; tamén eu o mirei - contesta a nai dende o cuarto veciño.
Acababan de ver un home de aspecto seco e cor pálida, traxado e con sombreiro na cabeza, cruzando con paso lento a sala.
Aos poucos dias chegáronlles noticias de que o tío Delfino, irmán da nai, ao que esta non chegara a coñecer persoalmete, morrera ese mesmo dia en Montevideo.

Principal fonte oral: Consuelo Bouzada (76 anos), de San Cibrán.

(Páx 2 da obra: Autorízase a reproducción de texto e fotografías sempre que se cite a autoría e a fonte de procedencia.")

Cruceiro incluido en la obra "Cruceros de VAL MIÑOR y Sta. María de Oia", de Salvador Fernández de la Cigoña Fraga. Editado por la Excma. Diputación Provincial de Pontevedra, 2004. Pág. 99

Cruceiro incluido en la obra "HISTORIA DA COMARCA DO VAL MIÑOR (Baiona - Nigrán e Gondomar)", de Salvador Fernández de la Cigoña Fraga. Editado por AGCE (ASOCIACIÓN GALEGA PARA A CULTURA E A ECOLOXÍA), 1995. Pág. 148

Cruceiro incluido en la obra "Gondomar. Historia, Arte e Territorio". Manuel Soliño Troncoso, José Luis Mosquera Veleiro, Alfonso Soliño Troncoso y Antonio Soliño Troncoso. Editorial IR INDO, 1995, pág. 209

Cruceiro incluido en la obra "CRUCES, CRUCEIROS E PETOS DO CONCELLO DE GONDOMAR" de Estanislao Fernández de la Cigoña Núñez. Editado por la Asociación Galega para a Cultura e a Ecoloxía (AGCE), 2013, págs 43-44





Comment Form is loading comments...